HRW.Η Ελλάδα χρειάζεται προσέγγιση «μηδενικής ανοχής» στην Αστυνομική Βία.

Greece Needs 'Zero Tolerance' Approach to Police Violence

by Eva Cossé

October 17, 2012

Recent allegations about police abuse of protesters in Greece were saddening but not surprising – and it is vital that the government sends a strong message that it is taking the issue seriously, says Human Rights Watch

Η Ελλάδα χρειάζεται προσέγγιση «μηδενικής ανοχής» στην Αστυνομική Βία.

Οι πρόσφατες καταγγελίες για κακομεταχείριση από την αστυνομία των διαδηλωτών στην Ελλάδα μας λύπησαν, αλλά δεν μας προκάλεσαν έκπληξη  - και είναι ζωτικής σημασίας, η κυβέρνηση να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα ότι λαμβάνει το θέμα σοβαρά, λέει το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (Human Rights Watch)

Ως Ελληνίδα που ζεί στο Λονδίνο, ήμουν λυπημένη, αλλά δεν εξεπλάγην,όταν πήρα την Guardian την περασμένη εβδομάδα για να διαβάσω τις ανησυχητικές καταγγελίες ότι η αστυνομία είχε κακοποιήσει διαδηλωτές υπό κράτηση στο αρχηγείο της αστυνομίας στην Αθήνα. Οι ισχυρισμοί, οι οποίοι αρνήθηκαν από την αστυνομία, ήταν ότι οι κρατούμενοι χτυπήθηκαν από αστυνομικούς, τους ανάγκασαν να στέκονται γυμνοί, τους έκαψαν με τσιγάρα, τους έφτυσαν και προσέβαλαν σεξουαλικά μία κρατούμενη.

Δεν εξεπλάγην, όμως, γιατί η αστυνομική βία στην Ελλάδα δεν είναι νέο και η δικαιοσύνη για τα θύματα είναι απατηλή. Από το 2005, το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου καταδίκασε την Ελλάδα πέντε φορές για την αποτυχία στην πρόληψη και τιμωρία αστυνομικών για κακοποίηση. Πιο πρόσφατα, τον Ιανουάριο του 2001, το δικαστήριο έκρινε ότι ο βιασμός του Necati Zontul,ενός Τούρκου υπήκοου, με κλομπ από Έλληνα συνοριοφύλακα ανήλθαν ως πράξη των βασανιστηρίου. Ο Zontul πιστεύει ότι ξεχώρισε λόγω του γενετήσιου προσανατολισμού του.

Τον Μάρτιο, περισσότερο από επτά χρόνια μετά το γεγονός, ένα εφετείο της Αθήνας, αθώωσε δύο αστυνομικούς για βασανισμό – ο οποίος σύμφωνα με το ελληνικό δίκαιο σημαίνει πρόκληση μιας σοβαρής παραβίασης της ανθρώπινης αξιοπρέπειας - δύο Αφγανών που κρατούνταν στο αστυνομικό τμήμα του Αγίου Παντελεήμονα, τον Δεκέμβριο του 2004. Οι αστυνομικοί είχαν καταδικαστεί από πρωτοβάθμιο δικαστήριο για υποβολή των δύο ανδρών σε βασανιστήρια, συμπεριλαμβανομένης και  φάλαγγας, μιας μορφής σωματικής τιμωρίας στην οποία τους χτυπούσαν τα πέλματα, ενώ αυτοί ήταν υπό κράτηση.

Το εφετείο έκανε δεκτή την καταδίκη των δύο αστυνομικών για άσκηση βίας - αλλά όχι για βασανιστήρια - έναντι άλλων πέντε Αφγανών σε ένα άλλο μέρος την ίδια ημέρα. Οι αστυνομικοί φέρεται να κακομεταχειρίστηκαν τους Αφγανούς υπήκοους, σε ένα σπίτι στον Άγιο Παντελεήμονα, ενώ διεξαγόταν έρευνα της αστυνομίας για έναν Αφγανό ο οποίος είχε δραπετεύσει από τις φυλακές. Οι αξιωματικοί έλαβαν ποινές με αναστολή 20 μηνών ο ένας και 25 ο άλλος.

Η αστυνομική βία κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων είναι επίσης ένα πρόβλημα, με ευρέως αναφερόμενα σοβαρά περιστατικά σε διαδηλώσεις στην Αθήνα τον Μάιο και τον Ιούνιο του 2011, καθώς και τον Απρίλιο του τρέχοντος έτους. Μόνο μία από τις τέσσερις έρευνες,άνοιξε τον Ιούλιο του 2011 το γραφείο του εισαγγελέα Αθηνών και αφορούσε σε καταγγελίες για υπέρμετρη και αδιάκριτη χρήση βίας της αστυνομίας, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης δακρυγόνων, κατά τη διάρκεια μιας διαδήλωσης,τον Ιούνιο του 2011.Δύο έρευνες εξακολουθούν να εκκρεμούν, ενώ η μια έκλεισε χωρίς έχουν απαγγελθεί κατηγορίες.

Το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων έχει τεκμηριώσει επίσης κακοποιήσεις από όργανα επιβολής του νόμου κατά των μεταναστών και των αιτούντων ασύλου κατά καιρούς. Στο λιμάνι της πόλης της Πάτρας, στα τέλη του 2011, μιλήσαμε με 17 μετανάστες, συμπεριλαμβανομένων 10 ασυνόδευτων παιδιών - δηλαδή, παιδιά που ταξιδεύουν χωρίς τα μέλη της οικογένειας τους - οι οποίοι μας είπαν για κακοποίησεις από την αστυνομία και το λιμενικό στους δρόμους, κατά τη διάρκεια επιχειρήσεων σκούπας και  κοντά ή και στην περιοχή του λιμανιού κατά τη διάρκεια των προσπαθειών των μεταναστών να φύγουν, ως λαθρεπιβάτες,στην Ιταλία.

Ο Η. Idris, ένας 38χρονος από την Ερυθραία, μου είπε ότι οι αστυνομικοί του επιτέθηκαν κατά τη διάρκεια μιας επιχείρησης σκούπας στο εγκαταλελειμμένο εργοστάσιο όπου έμενε με άλλους μετανάστες, λίγες μέρες πριν συναντηθούμε στα τέλη Νοεμβρίου του 2011. "Ζήτησαν τα χαρτιά μου», είπε. "Είπα ότι δεν έχω χαρτιά και στη συνέχεια, με χτύπησαν και μου είπαν να μην έρθω εδώ ξανα. Με χτυπούσαν ... Είχα πέσει στο έδαφος και  με κλωτσούσαν στα χέρια. Έκλαιγα και όταν έκλαιγα με χτυπούσαν πολύ περισσότερο. "

Ο Idris, όπως και τόσοι άλλοι, δεν ανέφεραν την κακομεταχείριση από την αστυνομία λόγω της έλλειψης πίστης στους θεσμούς και στο σύστημα δικαιοσύνης. Αλλά στην περίπτωση που αναφέρθηκε στην εφημερίδα The Guardian, τα θύματα έχουν καταθέσει μήνυση και ο εισαγγελέας Αθηνών έχει ανοίξει έρευνα. Δεν υπάρχει καμία εσωτερική έρευνα της αστυνομίας, όμως. Ο υπουργός δημόσιας τάξης και  προστασίας του πολίτη, Νίκος Δένδιας, δήλωσε ότι τα δικαστήρια χειρίζονται το θέμα και ότι ο ίδιος δεν μπορεί να παρέμβει.

Διεθνές οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων έχουν επικρίνει την Ελλάδα όλα αυτά τα χρόνια για την μη αναγνώριση της σοβαρότητας του προβλήματος της βάναυσης συμπεριφοράς αστυνομικών και έχουν επανειλημμένα προτείνει την δημιουργία ενός αξιόπιστου, ανεξάρτητου και αποτελεσματικού μηχανισμού καταγγελιών της αστυνομίας,ώστε να διερευνώνται οι καταγγελίες κακοποίησης.

Μια νέα υπηρεσία του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και Προστασίας του Πολίτη για την αντιμετώπιση των καταγγελιών για ανάρμοστη συμπεριφορά της αστυνομίας δεν έχει λύσει το πρόβλημα. Αν και ιδρύθηκε το 2010, το Γραφείο δεν είναι ακόμη λειτουργικό και έχει περιορισμένη αρμοδιότητα, είναι σε θέση να αποφανθεί μόνο επί του παραδεκτού των καταγγελιών. Επιτρεπόμενες περιπτώσεις θα μεταφερθούν στα πειθαρχικά όργανα των δυνάμεων ασφαλείας για την περαιτέρω έρευνα, εγείροντας ερωτήματα σχετικά με την ανεξαρτησία των εν λόγω ερευνών.

Κανείς δεν πρέπει να κακοποιήται, ειδικά από τους αστυνομικούς.που είναι επιφορτισμένοι με την προστασία του κοινού. Τα βασανιστήρια και άλλες μορφές κακομεταχείρισης απαγορεύονται και τα θύματα αυτών των παραβιάσεων θα πρέπει να δούν την δικαιοσύνη να δουλεύει. Η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα σε όποιον κάνει κατάχρηση εξουσίας, δείχνοντας μηδενική ανοχή για όσους εμπλέκονται σε τέτοιες πράξεις.

Η Eva Cosse παρακολουθεί την Ελλάδα για το Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων

http://www.hrw.org/news/2012/10/17/greece-needs-zero-tolerance-approach-police-violence

As a Greek living in London, I was saddened but not surprised to pick up The Guardian last week to read disturbing allegations that police had abused protesters in custody in the Athens police headquarters. The allegations, denied by the police, were that officers beat detainees, forced them to stand naked, burned them with cigarettes, spat at them, and sexually insulted a woman detainee.

I was not surprised, though, because police violence in Greece is not new, and justice for the victims is elusive. Since 2005, the European Court of Human Rights has ruled against Greece five times for failing to prevent and punish law enforcement abuse. Most recently, in January, the court found that the 2001 rape with a truncheon of Necati Zontul, a Turkish national, by a Greek border guard amounted to an act of torture. Zontul believes he was singled out due to his sexual orientation.

In March, more than seven years after the fact, an Athens appeals court acquitted two police officers of torturing – which under Greek law means causing a serious violation against human dignity – two Afghans detained at the Aghios Panteleimonas police station in December 2004. The officers had been convicted by a first instance court of subjecting the two men to acts of torture, including falanga, a form of corporal punishment in which the soles of the feet are beaten, while they were detained.

The appeals court did uphold the two police officers' conviction for violence – but not for torture – against five other Afghans in another location on the same day. The officers reportedly mistreated the Afghan nationals in a house in Aghios Panteleimonas while carrying out a police search for an Afghan who had escaped from custody. The officers were given suspended sentences of 20 months for one and 25 for the other.

Police violence during protests is also a problem, with widely reported serious incidents at demonstrations in Athens in May and June 2011, as well as in April of this year. Only one of four investigations opened in July 2011 by the Athens prosecutor's office into allegations of excessive and indiscriminate police use of force, including tear gas, during a June 2011 anti-austerity demonstration has led to charges. Two investigations are still pending while one was closed with no charges brought.

Human Rights Watch has also documented abuse by law enforcement officers against migrants and asylum seekers over the years. In the port city of Patras, in late 2011, we spoke with 17 migrants, including 10 unaccompanied migrant children – that is, children traveling without family members – who told us of police and coastguard abuse on the streets, during sweeps, and in or near the port area during the migrants' attempts to stow away to Italy.

Idris H., a 38-year-old Eritrean, told me that police officers assaulted him during a sweep operation in the abandoned factory where he lived with other migrants, a few days before we met in late November 2011. "They asked for my papers," he said. "I said I don't have papers and then they beat me and told me to not come here again. They beat me … I had fallen on the ground and they were kicking me on the hands. I was crying and when I was crying they were hitting me much more."

Idris, like so many others, never reported the police abuse because of lack of faith in the institutions and justice system. But in the case reported in The Guardian, the victims have filed a criminal complaint and the Athens prosecutor has opened an investigation. There is no internal police investigation, however. The minister of public order and citizen protection, Nikos Dendias, has said that the courts are handling the matter and that he cannot intervene.

International human rights bodies have criticised Greece over the years for not acknowledging the seriousness of the problem of police ill-treatment and have repeatedly recommended setting up a credible, independent and effective police complaints mechanism to investigate allegations of abuse.

A new office within the Ministry of Public Order and Citizen Protection to address complaints of police misconduct has not resolved the problem. Though established in 2010, the office is not yet operational and has a limited mandate, able to rule only on the admissibility of the complaints. Admissible cases will be transferred to the relevant disciplinary bodies of the security forces for further investigation, raising questions about the independence of such investigations.

No one should be abused, especially by law enforcement officials entrusted with protecting the public. Torture and other forms of ill-treatment are prohibited, and the victims of such abuses should see justice done. The Greek government needs to send a strong message to whoever abuses power by showing zero tolerance for those who engage in such acts.

Eva Cossé monitors Greece for Human Rights Watch